شرکت کیش دارو تامین ثبت 384046

تلخ ترین ماده جهان به نام دناتونیوم بنزوات

 دناتونیوم که اغلب به اسم دناتونیوم بنزوات شناخته می‌ شود، تلخ ترین ماده شیمیایی شناخته شده توسط بشر است. تلخی این ماده به قدری است که حتی مقادیر بسیار کم آن یعنی تنها در حد ۱۰ بخش در میلیون از این ماده می ‌تواند افراد را آزار داده و تلخی آن برای هیچ ‌کس قابل تحمل نیست. 

بسیاری از حیوانات مثل سگ، گربه، خوک، اسب، گوزن به تلخی مزه این ماده بسیار حساس هستند و به همین دلیل در باغ وحش ها برای آموزش حیوانات از این ماده استفاده می‌ شود.

در این مطلب قصد داریم تا نگاهی به ماده شیمیایی دناتونیوم بنزوات انداخته و در رابطه با ویژگی های این ماده صحبت کنیم.

دناتونیوم بنزوات چیست

دناتونیوم بنزوات در هنگام کار بر روی لیکادویین در آزمایشگاه ها کشف شد و از این ماده برای تلخ کردن مواد غذایی استفاده می شود تا از خوردن عمدی یا تصادفی آن ها اجتناب شود. 

این ماده به رنگ سفید بوده و فاقد بو می باشد اما بسیار مزه تلخی دارد و انسان به شدت به تلخی مزه این ماده حساس می باشد.

ماده شیمیایی دناتونیوم بنزوات کاربردهای بسیار زیادی دارد و نباید این طور تصور کرد که این ماده به دلیل تلخی بیش از اندازه آن، یک ماده شیمیایی بی مصرف بوده و نمی توان از آن استفاده کرد، بلکه در بخش‌ های مختلفی از صنایع، از این ماده شیمیایی استفاده می شود.

کاربردهای ماده شیمیایی دناتونیوم بنزوات

دناتونیوم بنزوات به دلیل تلخی خود، کاربردهای مختلفی دارد. 

اداره کل نظارت بر امور دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت ایران:

شرکت های تولید کننده الکل را موظف کرده تا مقادیری از ماده شیمیایی دناتونیوم بنزوات را در الکل های تولیدی خود قرار دهند.

علت انجام این کار به این دلیل است که از مصرف عمدی الکل جلوگیری شود و افرادی که قصد دارند تا الکل را به عنوان خوراکی مصرف کنند، به دلیل تلخی بیش از اندازه الکل نتوانند این ماده را بخورند.

از دیگر کاربردهای دناتونیوم بنزوات می‌ توان به موارد زیر اشاره کرد:

تلخ کردن اتیلن گلیکول،

تلخ کردن متانول،

ساخت انواع ضد یخ، 

صنایع رنگرزی،

پاک کننده سرویس بهداشتی، 

صابون مایع، 

شامپو، 

دفع حشرات بزرگ،

ترک عادت جویدن ناخن،

ناخن مصنوعی،

نرم کننده لباس،

خوشبو کننده منازل،

رنگ مو،

پولیش دهنده های اتومبیل،

مواد دافع حشرات 

در کشورهای دیگر که خوک ها را پرورش می دهند، برای آن که خوک ها در هنگام نگهداری با یکدیگر دعوا نکنند و همدیگر را نخورد از این محصول استفاده می‌ شود و یکی دیگر از کاربردهای این ماده برای تلخ کردن سیم های کابل است تا از خورده شدن کابل ها توسط حیوانات جلوگیری کنند.

عوارض دناتونیوم بنزوات

بسیاری از افراد فکر می ‌کنند که به دلیل تلخی بیش از اندازه دناتونیوم بنزوات، این ماده سمی است و مصرف این ماده شیمیایی می‌ تواند بر بدن حیوانات و انسان ها آسیب وارد کند، 

اما طبق بررسی‌ های صورت گرفته این ماده بی خطر بوده و سمی نمی باشد و بر اساس آزمایش‌ های انجام شده، استفاده از دناتونیوم بنزوات هیچ آسیبی بر روی ارگان‌ های مختلف بدن نمی زند.

ویژگی های شیمیایی دناتونیوم بنزوات

همان طور که گفته شد، مهمترین ویژگی شیمیایی این ماده تلخی بیش از اندازه آن است. اگر درجه تلخی کویین را به عنوان یک در نظر گیریم، درجه تلخی ماده شیمیایی دناتونیوم بنزوات برابر هزار است و همین مسئله باعث شده تا از این ماده به عنوان تلخ ترین ماده شیمیایی دنیا نام برند. عموما دناتونیوم بنزوات یک جایگزین ارزان قیمت و کارآمد برای محصولاتی همچون لینیک تلخ کویین و گریپ‌ فروت صابون است.

ساختار شیمیایی این محصول به این صورت است که این ماده نوعی از نمک آمونیوم کواترنری است که با ترکیبی از یک کاتیون آمونیوم کواترنری و آنیون بی اثر مثل اسید بنزوئیک یا آنیون ساکارا این به وجود آمده است.

ساختار فرم کاتیون این ماده مشابه ماده بی حسی موضعی مشهور لیدوکائین می باشد و تنها تفاوت آن یک گروه بنزیل است که در اتم نیتروژن آمینو آن قرار گرفته است. این ماده امروزه کاربردهای بسیار زیادی در صنایع دارد و در سراسر دنیا از آن برای ایجاد مزه تلخ در مواد شیمیایی مختلف استفاده می‌ شود.

نقش دناتونیوم بنزوات در صنایع

در حال حاضر شورای ملی ایمنی و انجمن پزشکی آمریکا افزودن دناتونیوم بنزوات را به بخش ‌هایی از ترکیبات شیمیایی که گروه‌ های نسبتاً سمی یا سمی باشند، توصیه می ‌کند. 

در واقع افزودن این ماده به مواد سمی یا نسبتاً سمی به این دلیل است که تلخی آن باعث شود تا افراد نتوانند آن مواد را به صورت عمدی یا سهوی به عنوان یک ماده خوراکی استفاده کنند.

همان طور که پیش از این نیز گفته شد، این محصول امروزه در بخش ‌های مختلفی از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد و مواد بسیار زیادی با استفاده از این ماده به وجود می آیند.

ماده دناتونیوم بنزوات یک ماده شیمیایی کاملا پایدار است و با اکثر مواد شیمیایی سازگاری دارد. این سازگاری به شکلی است که اضافه کردن دناتونیوم بنزوات به مواد شیمیایی دیگر، بر روی کارایی آنها تاثیری ندارد و همین مسئله باعث شده تا بتوان از این ماده در بخش ‌های مختلفی از صنایع استفاده کرد و نگرانی در رابطه با تغییر عملکرد و کارایی مواد شیمیایی نداشت.

به دلیل آن که این ماده شیمیایی بسیار تلخ است و ممکن است تا کار با نوع جامد آن بسیار سخت باشد، بسیاری از تولید کنندگان این ماده این ماده را به شکل محلول های آماده در اتانول و با غلظت های مشخص و بالایی تولید و عرضه می‌ کنند تا صنایع بتوانند با توجه به نیاز خود، دناتونیوم بنزوات را در مقادیر مشخص خریداری کرده و از آن در محصولات خود استفاده کنند.

نکات ایمنی در رابطه با دناتونیوم بنزوات

پیشتر نیز به این نکته اشاره کردیم که دناتونیوم بنزوات یک ماده شیمیایی سمی نیست و تنها ویژگی این ماده تلخی بیش از اندازه آن می باشد. طبق بررسی های صورت گرفته این ماده آسیبی به بدن وارد نمی کند ولی با این حال در مواد و فرآورده‌ هایی که از دناتونیوم بنزوات استفاده می‌کنند، باید به این موضوع اشاره شود که در این ماده وجود دارد.

علت آن این است که وجود چنین برچسبی بر روی یک فراورده نشان از ایمن بودن آن است و همین طور نشان می ‌دهد که تولید کننده پیش‌بینی ‌های لازم را برای جلوگیری از خورده شدن محصول خود را کرده است و با اضافه کردن دناتونیوم بنزوات سعی کرده تا کاری کند که مصرف‌ کننده نتواند عمداً یا سهواً فرآورده به وجود آمده را مصرف کند.

امروزه این مسئله حائز اهمیت است و بسیاری از تولیدکنندگان مواد مختلف استفاده از دناتونیوم بنزوات را به عنوان یکی از پارامترهای مشتری مداری خود در نظر می گیرند و در تبلیغات خود از این مسئله به عنوان رعایت حقوق مصرف کننده از سوی تولید کننده نام می‌ برند.

اگر با مشکل جویدن ناخن مواجه هستید و یا به مکیدن انگشت خود اعتیاد دارید، می توانید با استفاده از این ماده چنین اعتیادی را از بین ببرید. تنها کافی است تا کمی دناتونیوم بنزوات را در حجم مشخصی بر روی ناخن یا انگشت خود زنید و هر زمان که قصد داشتید تا ناخن خود را جویده و یا انگشت خود را مک زنید، تلخی دناتونیوم بنزوات می تواند شما را از این کار باز دارد و این اعتیاد را از بین ببرد.

یکی از نکاتی که در رابطه با مصرف این ماده شیمیایی باید بدانید این است که از این ماده به عنوان منحرف کننده نیز در فرآورده های مختلف استفاده می ‌شود. در واقع منحرف کننده، ماده ‌ای است که برای جلوگیری از مصرف مواد سمی از آن استفاده می ‌شود. به عنوان مثال می توانید مقادیر بسیار زیادی از دناتونیوم بنزوات را در اتیلن گلیکول، متانول و الکل صنعتی مشاهده کنید.

ویژگی‌های دیگر این محصول

دناتونیوم بنزوات اغلب در چسباندن الکل به عنوان یک ماده غیر فعال مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین به مایعاتی نظیر حلال ها، رنگ لاک، الکل، لوازم آرایشی و بهداشتی اضافه می‌ شود. در سال ۱۹۹۵ ایالت ارگان اجازه اضافه شدن این محصول به مواد شیمیایی مختلف را داد و از آن زمان تا به امروز، استفاده از این ماده به طور فزاینده ‌ای در حال افزایش است.